- Αλέσι, Γκαλεάτσο
- (Galeazzo Alessi, Περούτζια 1512; – 1572). Ιταλός αρχιτέκτονας. Διδάχτηκε σχέδιο από τον ζωγράφο και αρχιτέκτονα Ιωάννη Καποράλι και αργότερα μαθήτευσε στο εργαστήριο του φίλου του Μιχαήλ Άγγελου, του οποίου η επίδραση στα έργα του A. είναι ολοφάνερη. Στον A. οφείλεται η νεότερη αρχιτεκτονική της Ιταλίας, μιας και τις δικές του αισθητικές αντιλήψεις συμμερίστηκαν όλοι οι μεταγενέστεροι αρχιτέκτονες. Πολλά αρχιτεκτονικά μνημεία της Ιταλίας είναι δικά του έργα, ιδίως στη Γένοβα και στο Μιλάνο. Από τα πιο αξιόλογα έργα του στη Γένοβα είναι η Πύλη της παλιάς προκυμαίας, η Εκκλησία της Αγίας Μαρίας του Καρινιάν (1552), η Στοά των τραπεζιτών, τα Ανάκτορα των Καρέγκα, Λάσκαρη, Γκριμάλντι, Βρινιόλε, Ζουστινιάν και Σαούλ. Το τελευταίο μάλιστα είναι από τα ωραιότερα χτίσματα της Ιταλίας. Σχεδίασε επίσης στα προάστια της Γένοβας επαύλεις, που θεωρούνται αριστουργήματα αρχιτεκτονικής. Στο Μιλάνο έχτισε το μέγαρο Μαρίνο (1558) και την εκκλησία Σάντα Μαρία κοντά στον Άγιο Κέλσο (1568-72). Η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα της Ιταλίας και ο βασιλιάς της Ισπανίας Φίλιππος E’ του ανέθεσε την εκπόνηση του πρώτου σχεδίου των ανακτόρων του Εσκουριάλ. Ήταν φυσικό λοιπόν η ιδιοφυΐα του να βρει μιμητές, οι οποίοι ακολούθησαν τις αρχές του και κόσμησαν την Ιταλία με ωραίες οικοδομές, ιδίως ανακτόρων και εξοχικών επαύλεων.
Dictionary of Greek. 2013.